En İyi Dikkat Eksikliği Doktoru

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), hem çocukları hem de yetişkinleri etkileyebilen, doğru tanı ve tedaviyle yönetilmesi gereken önemli bir nörogelişimsel durumdur. Bu süreçte atılacak en kritik adımlardan biri de şüphesiz, size veya çocuğunuza en doğru rehberliği sunacak, alanında yetkin bir doktor bulmaktır. Pek çok kişi haklı olarak “En iyi Dikkat Eksikliği Doktoru kimdir?” veya “En iyi DEHB uzmanını nasıl bulurum?” diye merak eder.

Ancak şunu belirtmek gerekir ki, tıpkı diğer alanlarda olduğu gibi, tıp alanında da “en iyi” kavramı oldukça özneldir ve kişiden kişiye değişir. Bir doktorun sahip olduğu uzmanlık, deneyim, kullandığı tedavi yaklaşımları, iletişim tarzı ve sizinle veya çocuğunuzla kurduğu uyum, o doktorun sizin için “en iyi” olup olmadığını belirleyen faktörlerdir. Dolayısıyla asıl hedef, mutlak bir “en iyi” aramak yerine, sizin veya çocuğunuzun özel ihtiyaçlarına en iyi yanıtı verecek, kendinizi yanında rahat ve güvende hissedeceğiniz, size en uygun doktoru bulmaktır.

Bu yazı, iyi bir DEHB doktorunda bulunması gereken önemli nitelikleri ve uzman seçimi sürecinde nelere dikkat etmeniz gerektiğini ele alarak, sizin için “en iyi” doktoru bulma arayışınızda size rehberlik etmeyi amaçlamaktadır.

DEHB İçin Hangi Uzmanlara Başvurulur?

DEHB tanısı ve tedavisi konusunda uzmanlaşmış farklı tıp dalları bulunmaktadır:

• Çocuklar ve Ergenler İçin (18 yaş altı): Bu yaş grubunda DEHB tanısı, ayırıcı tanısı (benzer belirti gösteren diğer durumlardan ayırt edilmesi), tedavi planının oluşturulması (ilaç tedavisi ve terapi koordinasyonu dahil) ve takibi konusunda birincil uzmanlık alanı Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi‘dir. Gerekli durumlarda Çocuk Nörologları veya Gelişimsel Pediatristler de değerlendirme sürecine katkıda bulunabilirler.
• Yetişkinler İçin (18 yaş üstü): Yetişkinlerde DEHB tanısı ve tedavisi genellikle Psikiyatristler tarafından yürütülür. DEHB konusunda özel deneyimi olan Nörologlar da tanı ve tedavi sürecinde yer alabilirler.

Bu hekimlerin yanı sıra, tedavi sürecinde Klinik Psikologlar (psikoterapi, bilişsel değerlendirme), Özel Eğitim Uzmanları (akademik destek, organizasyon becerileri) ve DEHB Koçları (pratik beceri geliştirme) gibi farklı uzmanlardan da destek alınabilir. Ancak tanı ve tedavi planının merkezinde genellikle bir hekim yer alır.

“En İyi” Doktoru Arayanlar İçin: DEHB Uzmanında Aranacak Temel Nitelikler

Sizin için “en doğru” doktoru bulmanıza yardımcı olacak bazı temel nitelikler şunlardır:

• 🎓 Uzmanlık ve Güncel Bilgi: Doktorun ilgili uzmanlık alanında (Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi, Psikiyatri vb.) yetkin olması ve diplomasının bulunması esastır. Özellikle DEHB konusunda derinlemesine bilgi ve deneyime sahip olması, güncel bilimsel gelişmeleri, tanı kriterlerini (DSM-5 gibi) ve kanıta dayalı tedavi yöntemlerini takip etmesi çok önemlidir.
• 🤔 Kapsamlı Değerlendirme Anlayışı: İyi bir DEHB uzmanı, tanıyı sadece birkaç soru veya kısa bir gözlemle koymaz. Mutlaka;
  • Detaylı öykü alır (hem bireyden hem aileden, çocuklar için öğretmenden de bilgi almak kritiktir).
  • Klinik gözlem yapar.
  • Gerektiğinde standardize edilmiş DEHB değerlendirme ölçeklerini kullanır.
  • Ayırıcı tanıya büyük önem verir; yani DEHB belirtilerine benzeyen veya DEHB’ye sıklıkla eşlik eden diğer durumları (Öğrenme Güçlükleri, Anksiyete Bozuklukları, Depresyon, Otizm Spektrum Bozukluğu, Uyku Bozuklukları, tiroid sorunları vb.) dikkatle araştırır ve dışlar veya birlikte ele alır.
• 🗺️ Çok Yönlü ve Bireyselleştirilmiş Tedavi Yaklaşımı: Etkili bir DEHB tedavisi genellikle çok yönlüdür. İyi bir doktor;
  • Tedaviyi sadece ilaçtan ibaret görmez. İlaç tedavisinin DEHB yönetimindeki önemini bilmekle birlikte, psikososyal müdahalelerin (Ebeveyn Eğitimi, Davranışçı Terapi, Bilişsel Davranışçı Terapi, Okul Destekleri vb.) gerekliliğini ve etkinliğini de vurgular.
  • Tedavi planını, bireyin yaşına, belirtilerinin şiddetine, öncelikli ihtiyaçlarına, eşlik eden durumlara ve aile koşullarına göre kişiye özel olarak oluşturur.
  • İlaç tedavisi gerektiğinde, bunu dikkatli ve sorumlu bir şekilde planlar, olası yan etkiler konusunda bilgilendirir ve düzenli takip yapar.
  • Gerekli psikososyal destekler için hastayı/aileyi doğru uzmanlara (psikolog, özel eğitimci vb.) yönlendirir ve tedavi sürecinde işbirliği yapar.
• 🤝 İletişim, Empati ve İşbirliği: Doktorunuzun;
  • Sizinle ve/veya çocuğunuzla açık, anlaşılır ve dürüst bir iletişim kurması.
  • Sorduğunuz soruları sabırla yanıtlaması, endişelerinizi dinlemesi ve ciddiye alması.
  • Size ve/veya çocuğunuza karşı empatik, saygılı ve yargılayıcı olmayan bir tutum sergilemesi.
  • Sizi tedavi sürecinin aktif bir ortağı olarak görmesi ve kararlara katılımınızı teşvik etmesi.
  • Çocuklar ve ergenler söz konusu olduğunda, okul ile işbirliğinin önemini bilmesi ve bu konuda destekleyici olması çok değerlidir. 👩‍🏫❤️
• ✅ Düzenli Takip: DEHB kronik bir durumdur ve tedavi süreci uzun solukludur. İyi bir doktor, tedavinin etkinliğini, olası yan etkileri ve çocuğun/bireyin genel durumunu düzenli aralıklarla takip eder ve gerektiğinde tedavi planında güncellemeler yapar.

Doktor Seçim Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Araştırma: Potansiyel doktorların uzmanlık alanları, deneyimleri, çalıştıkları kurumlar hakkında bilgi edinin. Güvendiğiniz kişilerden veya kurumlardan tavsiye alabilirsiniz ancak son kararı kendi değerlendirmenizle verin.
• İlk Görüşme: İlk randevu sadece bilgi almak değil, aynı zamanda doktorla aranızda bir güven ilişkisi kurup kuramayacağınızı anlamak için bir fırsattır. Yukarıdaki nitelikleri gözlemleyin. Kendinizi rahatça ifade edebildiğinizden, anlaşıldığınızdan emin olun.
• İkinci Görüş: Eğer ilk görüşmeden tam olarak emin olamadıysanız veya farklı bir bakış açısı duymak isterseniz, başka bir uzmandan daha görüş almaktan çekinmeyin.
• Pratik Faktörler: Doktorun muayenehanesinin veya çalıştığı kurumun konumu, randevu alma kolaylığı, bekleme süreleri gibi lojistik faktörler de uzun süreli bir takip için önemli olabilir.

Ankara’da Çocuk ve Ergen DEHB Konusunda Öne Çıkan Bir İsim: Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ

Ankara’da, özellikle çocuğu veya genci için DEHB konusunda uzman arayışında olan aileler için, Ankara Çocuk Psikiyatrisi Kliniği‘nde hizmet veren Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ, yukarıda sıraladığımız iyi bir doktor profilinde aranan önemli nitelikleri taşıyan bir Çocuk ve Ergen Psikiyatristidir.

Doç. Dr. Öz, DEHB konusundaki güncel bilimsel bilgi birikimi ve klinik deneyimi ile tanınmaktadır. Kliniğimizde DEHB şüphesiyle başvuran çocuk ve gençlere yaklaşımımızda şu prensipler ön plandadır:

• Kapsamlı ve Dikkatli Değerlendirme: Sadece DEHB belirtileri değil, eşlik edebilecek diğer tüm olasılıklar (öğrenme güçlükleri, kaygı, duygudurum sorunları vb.) göz önünde bulundurularak detaylı bir değerlendirme yapılır. Aile ve okuldan alınan bilgiler büyük önem taşır.
• Bireyselleştirilmiş ve Çok Yönlü Tedavi: Her çocuğun ve ailenin ihtiyacı farklıdır. Tedavi planı, sadece ilaç tedavisini değil, aynı zamanda kanıta dayalı psikososyal müdahaleleri (terapi, ebeveyn eğitimi, okul desteği) de içerecek şekilde bütüncül olarak ele alınır.
• Aile ve Okul İşbirliği: Tedavinin başarısında ailenin ve okulun desteğinin kritik olduğunun bilinciyle hareket edilir. Ailelere yönelik bilgilendirme ve danışmanlık, öğretmenlerle iletişim ve işbirliği teşvik edilir.
• Takip ve Koordinasyon: Tedavi süreci (ilaç ve/veya terapi) düzenli olarak takip edilir, ilerlemeler değerlendirilir ve gerekli durumlarda plan güncellenir. Psikoterapi veya özel eğitim gibi ek destekler gerektiğinde, aileler bu alanlarda yetkin uzmanlara yönlendirilir ve süreç koordine edilir.

Ankara Çocuk Psikiyatrisi Kliniği’nde DEHB tanısı ve tedavisi, bilimsel veriler ışığında, çocuğun bireysel ihtiyaçlarına odaklanarak ve aile ile tam bir işbirliği içinde yürütülmektedir. Bu yaklaşım, “en iyi” doktor arayışında olan ailelerin önem verdiği kriterleri karşılamayı hedeflemektedir.

“En iyi” Dikkat Eksikliği Doktoru arayışı, aslında sizin veya çocuğunuzun ihtiyaçlarına en uygun, en doğru ve en güvenilir uzmanı bulma yolculuğudur. Bu süreçte araştırma yapmak, soru sormak, doktorunuzla açık bir iletişim kurmak ve tedaviye aktif olarak katılmak büyük önem taşır. Unutmayın, DEHB yönetilebilir bir durumdur ve doğru uzman rehberliğinde, uygun tedavi ve destekle DEHB’li bireyler potansiyellerini gerçekleştirebilir, mutlu ve başarılı bir yaşam sürebilirler.