
Ebeveyn Kaybı (ölümü)
Bir çocuğun hayatındaki en güvenli, en sabit figürlerden biri ebeveynidir. Bu nedenle bir ebeveynin ölümü, çocuk için sarsıcı bir psikolojik travmadır. Ebeveyn kaybı, çocuğun yalnızca bir kişiyi değil; aynı zamanda güven duygusunu, düzenini ve hayatındaki yön göstericisini kaybetmesi anlamına gelir.
Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi olarak görev yapan Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ, ebeveyn kaybı yaşamış çocukların yas sürecinde psikolojik olarak desteklenmelerini sağlamakta ve bu travmanın sağlıklı bir şekilde işlenmesine yardımcı olmaktadır.
🧠 Ebeveyn Kaybı Çocukları Nasıl Etkiler?
Çocukların ölüm kavramını algılama biçimleri yaşlarına ve gelişim düzeylerine göre değişir. Bu nedenle yas süreci de çocuktan çocuğa farklılık gösterir. Ancak ortak olan tek şey; çocuğun kayıpla baş etmek için içsel olarak büyük bir mücadele verdiğidir.
👶 3-6 Yaş (Okul Öncesi)
-
❓ Ölümün kalıcılığını anlayamazlar
-
🔁 “Ne zaman geri gelecek?” sorularını sık sorarlar
-
🧸 Oyuncaklarla ölüm temalı oyunlar oynayabilirler
-
🛏️ Uyku sorunları, alt ıslatma başlayabilir
🧒 7-12 Yaş (İlkokul Dönemi)
-
🕊 Ölümün kalıcılığını anlarlar ama kabullenemezler
-
😞 Suçluluk hissi, “Benim yüzümden oldu” düşüncesi
-
📉 Okul başarısında düşüş, dikkat dağınıklığı
-
😠 Öfke patlamaları, isyan ve itirazlar
👦🦱 13-18 Yaş (Ergenlik Dönemi)
-
🧩 Varoluşsal sorgulamalar: “Hayatın anlamı ne?”, “Ben niye yaşıyorum?”
-
🚷 Aileden ve arkadaşlardan uzaklaşma
-
🚬 Riskli davranışlar (alkol, madde, ilişkiler)
-
😔 Depresif belirtiler, içe kapanma, yalnızlaşma
🔍 Ebeveyn Kaybı Sonrası Görülebilecek Belirtiler
Ebeveyn kaybı yaşayan çocuklar ve ergenler, duygularını her zaman sözle ifade edemez. Ancak bazı davranışsal ve duygusal sinyaller, bir içsel fırtınanın habercisi olabilir.
📌 Belirtiler:
-
😶 Duygusal donukluk veya aşırı ağlama
-
🛌 Uyku bozuklukları, kabus görme
-
🍽️ İştahsızlık ya da aşırı yeme
-
😡 Agresif davranışlar, isyan etme
-
🤐 Ölüm hakkında konuşmak istememe veya saplantılı şekilde sürekli bahsetme
-
📚 Dikkat dağınıklığı ve okuldan soğuma
-
😞 “Artık kimse beni sevmiyor” gibi değersizlik ifadeleri
Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ, çocuğun yas sürecini sağlıklı bir şekilde geçirebilmesi için bu belirtileri yakından izler ve özel psikoterapi planları uygular.
🧩 Yas Süreci Neden Profesyonel Destek Gerektirir?
Her çocuk yas tutar. Ancak bazı çocuklar bu süreci doğal bir şekilde tamamlayamaz ve yas, zamanla travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, kaygı bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıklara evrilebilir. Bu durum çocuğun hem bugünkü hayatını hem de ilerideki duygusal dünyasını derinden etkiler.
📌 Yas Süreci Aşamaları (Kübler-Ross Modeli):
-
🛑 İnkar: “Hayır, bu olamaz.”
-
😡 Öfke: “Neden benim başıma geldi?”
-
🤝 Pazarlık: “İyi olursam geri gelir mi?”
-
😢 Depresyon: “Onsuz yapamam.”
-
🤍 Kabul: “Onu özlüyorum ama yaşamaya devam edebilirim.”
📌 Doç. Dr. Öz, çocukların bu süreci güvenli bir ortamda, sağlıklı şekilde tamamlamaları için psikoterapötik destek sunar.
🩺 Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ ile Yas Sürecinde Uzman Destek
Ankara’da görev yapan Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ, ebeveyn kaybı yaşamış çocuklara özel terapi teknikleriyle yaklaşır. Her çocuğun bireysel ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak kişiye özel bir terapi planı oluşturur.
🛠️ Uygulanan Terapi Yöntemleri:
-
🎨 Oyun terapisi (özellikle küçük yaş grubu için)
-
🧠 Bilişsel davranışçı terapi (CBT)
-
🎭 Duygu tanıma ve ifade çalışmaları
-
🧩 Travma odaklı bilişsel yapılandırma
-
👪 Aile desteği ve danışmanlık hizmeti
-
📖 Yas günlükleri, hafıza kutuları, vedalaşma ritüelleri
📌 Terapi sürecinde çocuğa “kayıp” kavramını işleyebilmesi için duygusal alan açılır, bastırılmış duygular güvenli bir şekilde dışa vurulur.
💬 Başarı Hikâyeleri ve Klinik Gözlemler
Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ’ün kliniğinde ebeveyn kaybı nedeniyle başvuran birçok çocuk, 3 ila 6 ay süren terapi süreci sonunda:
-
✅ Duygularını sağlıklı şekilde ifade etmeyi öğrenmiş
-
✅ Kaybı kabullenmiş
-
✅ Sosyal ve akademik yaşama yeniden uyum sağlamış
-
✅ Travmanın etkilerinden arınarak duygusal dengeye ulaşmıştır
Dr. Öz, bu süreçte çocuk kadar ebeveyne veya vasilerine de destek sağlayarak, çocuğun yeniden güvenli bir çevrede büyüyebilmesini sağlar.
👨👩👧 Ailelere Öneriler: Yas Sürecinde Çocuğunuza Nasıl Destek Olabilirsiniz?
-
🗣️ Çocuğun duygularını bastırmasına izin vermeyin, duygularını konuşmasına fırsat tanıyın.
-
🤍 “Üzülme” demek yerine “Biliyorum, canın çok yanıyor” gibi empatik cümleler kurun.
-
📚 Ölüm ve kayıpla ilgili yaşa uygun kitaplar okuyun.
-
🕯️ Vedalaşma ritüelleri oluşturun (mektup yazmak, resim çizmek).
-
👂 Sabırlı olun; bazı çocuklar yas sürecini çok uzun zaman içinde işler.
-
🧠 Belirtiler ağırsa mutlaka profesyonel destek alın.
📌 Sık Sorulan Sorular (SEO Uyumlu)
Çocuklar ölüm kavramını ne zaman anlar?
Genellikle 7 yaş itibarıyla ölümün kalıcılığı anlaşılır. Daha küçük yaşlarda ölüm geçici bir durum gibi algılanabilir.
Yas süreci ne kadar sürer?
Her çocuğa göre değişir. Ortalama 6 ay içinde belirtiler hafiflemeli; aksi halde destek şarttır.
Terapi gerçekten işe yarar mı?
Evet. Profesyonel destek, çocuğun yas sürecini travmaya dönüşmeden tamamlamasını sağlar ve uzun vadeli ruh sağlığını korur.
📍 Ankara’da Yas Süreci İçin Güvenilir Destek: Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ
Ebeveyn kaybı yaşayan çocuklar, dışarıdan “iyiymiş” gibi görünseler bile iç dünyalarında büyük bir acı taşırlar. Bu duyguyu anlamlandırmak, ifade edebilmek ve yeniden hayata tutunabilmek, onların en temel ihtiyacıdır.
Doç. Dr. Büşra OLCAY ÖZ, Ankara’daki kliniğinde çocuklara şefkatle ve bilimsel yaklaşımla destek sunar. Ebeveyn kaybının yol açabileceği ruhsal sorunların önüne geçmek ve çocuğun psikolojik gelişimini sağlıklı şekilde sürdürebilmesi için terapötik çözümler üretir.